GREENPACT Recap: Zielone finanse jako inwestowanie w przyszłość

W trakcie debaty, eksperci omówili kluczowe aspekty zielonej transformacji oraz wyzwań finansowych związanych z tym procesem. Dyskusja dotyczyła roli instytucji finansowych, raportowania ESG oraz szerokiego kontekstu społeczno-ekonomicznego zmian środowiskowych. Moderatorką dyskusji była dr Anna Grygiel-Tomaszewska ze Szkoły Głównej Handlowej. 

Wyzwania finansowe zielonej transformacji

Arkadiusz Drzał, Chief Operating Officer Pionu Bankowości Przedsiębiorstw i Dyrektor Departamentu Strategii i Rozwoju Bankowości Przedsiębiorstw Banku Pekao S.A. podkreślił ogromną skalę wyzwań finansowych, z jakimi mierzy się Polska: - Obecnie potrzebujemy 65-70 mld zł rocznie na transformację energetyczną, niż kilkanaście lat temu. Ekspert wskazał również na kluczową rolę rynków i instytucji finansowych w tym procesie oraz konieczność zaangażowania firm, regulatorów i osób indywidualnych w dbałość o konkurencyjność polskiego rynku. 

Drzał podkreślił także znaczenie audytowanego raportowania jako narzędzia walki z greenwashingiem, pozwalającego podejmować decyzje służące zielonemu rozwojowi: - Umożliwia to bankom finansowanie wiarygodnych, wartościowych przedsięwzięć. Drzał dodał również, że Bank Pekao stworzył wyszukiwarkę dotacji, umożliwiającą poszukiwanie instrumentów finansowych wspierających zielony rozwój: - Banki tworzą zieloną ofertę produktową skierowaną do małych i dużych przedsiębiorstw. Jeśli firma inwestuje w OZE, termomodernizacje i inne działania tego typu, to otrzymuje preferencyjne warunki finansowe. 

Rola instytucji finansowych

Krzysztof Kamiński, Członek zarządu Millenium TFI S.A. zauważył natomiast problem, jakim jest brak wsparcia unijnego w procesie transformacji ESG: - UE przerzuciła na instytucje finansowe ciężar transformacji. Przedsiębiorstwa nie są w stanie sfinansować jej samodzielnie bez pomocy tych instytucji. "Sprytny" plan UE zakłada więc, że to te instytucje przekierują strumień kapitału w stronę odpowiedzialnych biznesów. To lepsza relacja między inwestycją a stopniem ryzyka. 

Tym samym Kamiński podkreślił jednak, jak kluczowe powinno być raportowanie: - Regulacje dotyczące sprawozdawczości, raportowania, które stało się obowiązkowe dla firm, jest kluczowe dla instytucji finansowych dla oceny ryzyka i wiarygodności przeznaczania środków. Te dane odwzorowują koszty, które niejako zdejmują ze społeczeństwa, dając mocny sygnał wobec rynku, co nie pozostaje bez znaczenia dla osób indywidualnych. Instytucje finansowe muszą posiadać dane, aby podejmować trafne i obarczone jak najmniejszym ryzykiem decyzje. (...) Zmiana mindsetu zarządów i rad nadzorczych spółek, które nie muszą raportować jest niezwykle ważne. Wymusza to już na początku sprecyzowanie strategii przemiany, a wcześniej analizy istotności, co ma wpływ na naszą działalność i na to, jak wpływamy na swoje otoczenie. 

Globalna perspektywa zielonej transformacji 

Podczas debaty nie zabrakło również wymiany poglądów na temat globalnego wymiaru wyzwań związanych z transformacją wskazując, że ich skala wynosi 3-6 bilionów dolarów rocznie. Yuval Laster, Head of Division, Finance, Investment and Global Relations w The Organisation for Economic Co-Operation and Development (OECD) podkreślił, jak istotne jest skupianie się na postępie: - Rynek finansowy odgrywa kluczową rolę we wspieraniu firm i inicjatyw. Nie tylko zapewniają one kapitał, ale także nadają istotny kierunek globalnej transformacji. Zmiany i sygnały dla rynku powinny być zatem organizowane na poziomie rządowym i nie zmieniać się wraz z konkretną administracją. (...) W 2023 roku 55 krajów, w których obowiązują przepisy dotyczące raportowania zielonej transformacji, wzrosło czterokrotnie w krótkim czasie. Takie działania pomagają instytucjom finansowym i firmom ubezpieczeniowym lepiej oszacować ryzyko. Umożliwi im to kontynuowanie działań i sprostanie wyzwaniom w przyszłości. (...) ESG zdecydowanie zostanie z nami na dłużej. Zdajemy sobie sprawę, że koncentrujemy się na ryzyku związanym ze zmianami klimatycznymi, ryzyku społecznym. W dużych firmach zielona transformacja jest już na porządku dziennym. 

Środki publiczne a zrównoważony rozwój

Z kolei Katarzyna Duber-Stachurska, Prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości zwróciła uwagę na problem braku spójnej polityki i strategii dystrybucji środków publicznych: - Środki publiczne na zrównoważony rozwój to konsensus rynkowy - są i będą coraz bardziej zróżnicowane. Skoro regulatorzy i decydenci wymagają procesów transformacyjnych, jest oczekiwanie wsparcia w tym przedsięwzięciu. Na ten moment nie mamy spójnej polityki i strategii, środki są dysponowane w sposób nieuregulowany. 

Tym samym, prelegentka nawiązała do roli PARP w tym procesie, które dysponuje kilkoma instrumentami skupionymi na gospodarce obiegu zamkniętego i możliwościami wspierania zdobycia kompetencji i wspierania przedsiębiorstw. Wynikać to może z faktu, że: - Wszystkie środki publiczne zawierają wymóg, aby nie były przeznaczone na działania, które nie wpisują się w zrównoważony rozwój. Jeśli działanie jest obciążające dla środowiska i społeczeństwa, nie będą spełniały wymogu dofinansowania ze środków publicznych. Prezes PARP zwróciła także uwagę na rolę MŚP w procesie raportowania ESG: - Małych przedsiębiorców trzeba nauczyć pewnych działań, diagnoz, przygotować się do pewnych procesów. Oferując im dotacje i instumenty finansowe zmuszamy je i nauczamy ich tego typu działań i przygotowujemy do raportowania, które obecnie nie jest dla nich obowiązkowe.